Napier’in Kemikleri

Kemik mi? Matematik mi? Ne alaka? gibi sorular sorduğunuzu duyar gibiyim. Eskiden abaküs gibi hesap makinelerinin yerini kağıtlı hesaplar almaya başladığında John Napier isimli bir matematikçi kolay çarpma işlemi yapmak için böyle bir sistem geliştirmiş.

Resimde gördüğünüz gibi değişik sayıların üzerinde yazılı olduğu değişik prizmalar var. Bunları yan yana getirerek değişik çarpımları bulabileceğiz.

Aslında çok şaşırtıcı bir şekilde sonuçlar doğru çıkıyor. Hiç beklenmeyen bir şekilde sonuca ulaşabiliyorsunuz.

.

.

Mesela ilk olarak sizinle bir uygulama yapalım. Hem daha iyi anlarsınız hem de nasıl işlediğini öğrenebilirsiniz.

İlk örneğimizde 794 sayısı ile 38 sayısını çarpıyoruz. Bu arada zihinden 10 haneli sayıları çarpabilen kişiler de bu yöntemi kullanıyorlar.

Çarpılacak sayılardan birisini yukarıya diğerine say tarafına yazıyoruz.

.

.

.

Her bir çerçeve içindeki sayıları birbiri ile çarparak üste ve alta yazıyoruz. Mesela 7 ile 3’ün çarpımı 21 eder ve üst kısma 2 alt kısma 1 yazıyoruz.

Bu şekilde bütün hepsini doldurmanız gerek.

.

.

.

.

Şimdi ise bu sayıları sağdan başlayarak sola doğru topluyoruz. Eldeli toplama yaptığımızı farketmişsinizdir umarım. Daha sonra sonuç ise soldan sağa doğru sayıların yazılmış şeklidir.

Yani 794 ile 38’in çarpım sonucu 30172’dir.

.

.

.

İşte Napier’in Kemikleri denilen sistemin görünüşü:

Mesela 2806 ile 7 sayısını çarpma işlemi şekilde gösterilmiştir.

Öncelikle 7’nin karşısındaki blokları alıyoruz ve sağdan sola doğru toplamaya başlıyoruz. 19642 şeklinde sonuca ulaşıyoruz.

Eğer sonuca ulaşma konusunda sıkıntılar yaşıyorsanız tekrar tekrar deneyin.

.

.

.

.

.

.

Ve son olarak 4198 ile 723 sayısını çarpacağız. Çarpma için öncelikle 723 sayısının sağdan sola doğru rakamları kaşılıklarını toplayarak yazıyoruz.

3 için 12594 çıkıyor. (sağdan sola doğru topladık.)

2 için 8396 çıkıyor (sağdan sola doğru topladık.)

7 için 29386 çıkıyor. (sağdan sola doğru topladık.)

En son adımda ise tek tek bunları sola doğru kaydırıyoruz. Birer basamak kaydırma ile ortaya çıkan sonuçları topluyoruz ve 3035154 sonucuna ulaşıyoruz.

Bununla ilgili yüksek derecede denemeler yaptığınızda bir çok sayıyı kafadan çarpabilir duruma geldiğinizi görebileceksiniz.

Eğer kendinizi çok geliştirir ve bunun üzerine çok fazla eğilirseniz 10 haneli sayıları kafanızdan çarpabilirsiniz.

Kolay gelsin.