Şehitler Abidesi
Çanakkale Mehmetçik Şehitler Abidesi, Çanakkale il sınırı içindeki Gelibolu Yarımadası’nda bulunur. Tasarımı Feridun Kip, İsmail Utkular ve Doğan Erginbaş tarafından tasarlanmış olup 1915 senesindeki I.Dünya Savaşı’nda Çanakkale’de hayatını kaybeden 253 bin Türk askerinin anısına yapılmıştır.
Abidenin fikir babası ve yapımı için gerekli paranın bulunmasını sağlayanlardan Emin Nihat Sözeri’dir. Aynı zamanda Atatürk’ün silah arkadaşlarından biridir.
Abidenin yapımına Şehitlikleri İmar Cemiyeti’nin başlattığı bağış kampanyası ile karar verilmiştir. Çanakkale Savaşı’ndan tam 39 yıl sonra toplanan paralarla 1954 senesinde Çanakkale Mehmetçik Şehitler Abidesi’nin yapımına başlanmıştır. Ancak tamamlanamadan yarım kalmış, bu nedenle 1958 senesinde başlatılan ikinci bir kampanya ile 1960 yılında inşası bitirilmiştir. Morto Limanı ile Çanakkale boğazının girişi arasındaki Anıtın yanı sıra anıtın yakınlarında Savaş Eserleri Müzesi, Mehmetçik Anıtı, Türk Şehitliği bulunmaktadır.
Her biri 7,5 metre genişliğindeki, 10 metre aralıklarla inşa edilmiş, 4 ayak üzerine oturtulmuş yapının yüksekliği 41,7 metredir. Buradaki 4 sütunun anlamı milletimizin sağlam temeller üzerine kurulduğu ve yıkılmaz olduğudur. Abide uzaktan bakıldığında Mehmetçiğin “M” harfini anımsatmaktadır.
Son olarak 1999 yılında Abide ayakları üzerine 3×45 metre ebatlarındaki 8 adet rölyef eklenerek yapımı tamamlanmıştır. Denize bakan dört tanesi deniz savaşlarını, karaya bakan dört tanesi kara savaşlarını anlatır. Anıtın içinde, Amerika’da yaşayan Türk asıllı Amerikan vatandaşı Nazmi Cemal tarafından kendi bayrak direği fabrikasında imal edilen, 25 metrelik bronz bayrak direği bulunmaktadır. Bunun bir eşi de Anıtkabir’dedir. Anıtın bulunduğu alan 62,5 metrekaredir.
Bu rölyeflerde:
“Çanakkale’de Mustafa Kemal ve arkadaşları”
“Yurtta Sulh Cihanda Sulh”
“Nusrat Mayın Gemisi”
“Savaşlarda Düşman Gemilerinin Batırılışı”
“Siperlerde Mustafa Kemal Mehmetçiklerle”
“Çanakkale’de Topçu Bataryaları”ndan görüntüler yer almaktadır.
2004 yılında yapılan düzenleme ile tavanın iç kısmına mat cam seramiğinden Türk Bayrağı yapılmıştır. 2007 yılında alana yeni şehitlikler ve çevre düzenlemeleri yapılmış, son halini almıştır.