Teleskobu Kim Buldu?

İçinde yaşadığımız devasa evrende ne kadar küçük bir noktacık olduğumuzu daha iyi anlamamızı sağlayan teleskop, kainatın yapısı hakkında bilgi edinmemizi sağlayan en önemli araçtır. İnsanlar tarafından binlerce yıldır merak edilen ve kimi toplumlar tarafından dini bir sembol haline gelen yıldızlar, birçok kişinin uğraşmasına rağmen 17. yüzyıla kadar gizemini korumaktadır. Uzayda yer alan cisimlerden yansıyan veya doğrudan gelen ve gözle görülen ışıkları algılamamızı sağlayan günümüz teleskopları, aynı zamanda kızılötesi, ultraviyole, radyo dalgaları ve röntgen ışınları gibi farklı elektromanyetik yapıları da incelememizi sağlar.

Hollandalı bir gözlük imalatçısı olan Hans Lippershey tarafından 1608 yılında icat edilen teleskop, kısa süre içerisinde büyük merak uyandıran bu icadın popüler hale gelmesine neden olmuştur. Dünya dışına bakma imkanı sağlayan bu yeni icattan etkilenen Galileo Galilei de, gökyüzü gözlemleri yapmak için 1609 yılından itibaren teleskop kullanmaya başlamıştır. Ait olduğu döneme göre insanlar tarafından büyülü olarak dahi algılanabilecek kadar sıra dışı bir icada imza atan Lippershey, modern bilimin gelişmesi açısından son derece önemli bir kişiliktir.

Galileo Galilei

Ancak günümüz astronomi ve uzay bilimleri alanının şekillenmesine büyük etkisi olan kişi, kuşkusuz Orta Çağ’ın asi çocuğu Calileo’dur. 25 yaşında matematik profesörü olarak dikkatleri üzerine çeken Galileo, Orta Çağ’ın din anlayışına kafa tutarak Lippershey’in teleskopunu kendi çabalarıyla geliştirmiş ve gökyüzü gözlemlerine ağırlık vermiştir. Uzay ile ilgili o güne kadar bilinmeyen birçok gerçeği geliştirdiği teleskopla öğrenen Galileo, bu anlamda günümüz astronomisinin de öncü isimlerinden biri olarak anılmaktadır.

Benimsediği “Güneş merkezli evren” teori nedeniyle yaşadığı dönemde 2 defa Orta Çağ Kilisesi tarafından yargılanan Galileo, 1632 yılında yazdığı kitap nedeniyle ömür boyu ev hapsine çarptırılmıştır. 1610 yılında Galileo tarafından geliştirilen teleskop, cisimleri 30 kata kadar büyütebilme özelliğine sahipti. Samimi bir arkadaşından aldığı mektupla varlığından haberdar olduğu teleskopu kısa süre içerisinde edinen ve üzerinde yaptığı geliştirme çalışmalarıyla büyük aşama kaydeden Galileo’nun kitabında; Ay, Güneş, Satürn, Jüpiter, Venüs ve Samanyolu Galaksisi hakkında birçok bilgi yer almaktadır.